Uwiecznić każdą miłą chwilę, uśmiech, dobre słowo. Posłuchać innych, zagłębić się w siebie. Poczuć bliskość, przekazać wartość chwili, pokazać, co się dzieje dla poezji i w poezji – to zadanie festiwalu poezji w Czechowicach-Dziedzicach i Bielsku Białej. Tegoroczny jeszcze w pandemii, ale już bez najwyższych obostrzeń, był okazją do wymiany doświadczeń i zaprezentowania sygnalnie swojej twórczości. Oczywiście goście honorowi mieli swoje minuty połączone w godziny na szerszą wypowiedź. Bogaty program imprezy przewidywał spacer po Czechowicach-Dziedzicach z kustoszem Izby Regionalnej, znanym już ze spotkania w Krakowie sprzed dwóch lat i wycieczki śladami literatów, Jackiem Cwetlerem, który także tym razem zaserwował zebranym potężną dawkę wiedzy i ciekawostek historycznych. Goście festiwalowi odwiedzili szkoły średnie w Bielsku-Białej – Zespół Szkół Plastycznych, Zespół Szkół Elektronicznych, Elektrycznych i Mechanicznych, Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie. Może upiekła się jedna lekcja, a może powstała myśl, że warto czytać poezję…

Tegoroczny festiwal zawitał w różne miejsca: do Centrum Edukacji Ekologicznej, Domu Kultury im.Wiktorii Kubisz, Miejskiego Domu Kultury, Miejskiej Biblioteki Publicznej.

Rozmowy między wierszami z prof. dr hab. Marian Kisielem z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach prowadziła Barbara Gruszka-Zych, o powinności poezji z Wojciechem Kassem rozmawiała Agnieszka Herman, a Józef Baran i Juliusz Wątroba uderzyli wierszem w pandemię przy moderacji Ewy Niewiadomskiej. Z pewnością każdy festiwalowicz wyniósł z tych spotkań coś dla siebie. Poetycki Hyde park urozmaicały występy m.in. zespołu Retrospekcja z moją ulubioną wokalistką Anią Majeranowską-Widomską.

Niewątpliwą wartością były nieoficjalne dyskusje o ważności słowa, odświeżenie starych, nawiązywanie nowych znajomości.

Sprawcą całego zamieszania był niezmordowany Ryszard Grajek, udało mu się namówić do współpracy także swoich synów, nieocenioną pomoc logistyczną i zatrzymanie w kadrze poszczególnych etapów festiwalu goście zawdzięczają m.in. Dawidowi Grajkowi.

Miło znaleźć się wśród „certyfikowanych” uczestników festiwalu po raz kolejny.

Pogoda była piękna, humory dopisywały. A obrazki z Ogrodów Kapias, Czechowic i wieczornej Bielska Białej umilą czas szarugi późnej jesieni, przywiezione tomy wierszy zapewnią lekturę nie tylko w zimowe wieczory.

fotografie w większości moje (z wyjątkiem tych, na których jestem, autorzy: Elżbieta Holeksa, Wacław Morawski, Miroslav Kapusta, Edyta Hanslik, Renata Cygan, Dawid Grajek)

Każdy festiwal jest inny, każdy przynosi nowe znajomości, sympatie, przyjaźnie, wzmożone zainteresowanie historią, zabytkami, tradycją kraju, w którym się odbywa. Nie inaczej było na jubileuszowym XXV festiwalu poezji w Curtea de Arges. W dniach 16-20 września 2021 miałam okazję wraz z Alicją Kuberską uczestniczyć w tym, jedynym w swoim rodzaju wydarzeniu.

Do niewielkiego, ale urokliwego w przebogatą historię miasteczka przybyli goście z Polski, Norwegii, Hiszpanii, Bułgarii, Izraela, Pakistanu, USA. Gdyby nie pandemia, pewnie przyjechałoby więcej spośród 75 zaproszonych poetów z 35 krajów. Z samej Rumunii było w różnych momentach festiwalu około 40 osób. Goście mogli sygnalnie zaprezentować swoją twórczość, zostały wydane dwie potężne antologie, w których przedstawiono sylwetki i utwory w języku angielskim oraz w tłumaczeniach na język rumuński. Były statuetki i medale, którymi uhonorowano wybranych gości festiwalowych, w tym naszą Alicję Kuberską, wśród nagrodzonych byli także nowo poznani Waqas Khwaja, Lali Tsipi Michaeli, Roza Bojanowa, Tina Escana, Erling Kittelsen, Yasmina Moscovici, Florica Popa i wielu innych.

Niewątpliwą atrakcją był kontakt z muzyką i żywiołowym tańcem ludowym. Goście zachwycali się utalentowaną młodzieżą i nieco starszymi muzykami i tancerzami. To piękne, że tradycje są przekazywane z pokolenia na pokolenie a tradycyjne stroje nie znikają w muzealnych magazynach.

70-lecie urodzin znanej i uznanej poetki Karoliny Ilicy było pretekstem do zaprezentowania zarówno jej sylwetki twórczej, jak i oryginalnych sposobów utrwalania utworów związanych z tradycją regionu i kraju. Część wydarzeń festiwalowych odbywała się w pomieszczeniach hotelu Posada, część w sali besarabskiej Miejskiego Muzeum, a ceremonia rozdania nagród i uroczystość zakończenia festiwalu w bazylice – katedrze św.Mikołaja.

Zadbano i o bliższe poznanie historii, zabytków, legend związanych z Curtea de Arges i Wołoszczyzną a także piękna niedalekiego Virdaru. Zobaczyliśmy najważniejszy ośrodek pielgrzymkowy w regionie z relikwiami św. Filoftei, cząstkami relikwii męczennicy Tatiany i miejsce pochówku królów Rumunii Karola I i królowej Elżbiety, Ferdynanda i królowej Marii oraz innych znaczących postaci z historii Rumunii, a także Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej mistrza Manole projektanta i budowniczego przybyłego z Niemiec a ufundowaną przez Neagoe Besaraba V ukończona przez jego zięcia Radu de la Afumati.

Moim i Alicji Kuberskiej przesympatycznym dodatkiem do całej imprezy była wizyta w prywatnym mieszkaniu-galerii wenezuelskiej literaturoznawczyni i malarki mieszkającej w Curtea de Arges – Yasminy Moscovici. Artystka podkreśliła, że zaprasza poetów do swojego domu wyjątkowo rzadko, toteż oglądając „na żywo” jej obrazy poczułyśmy się niezwykle zaszczycone.

Na koniec festiwalu w nieformalnej atmosferze biesiady w spontanicznych występach wokalnych zainicjowanych przez przeurocze Hiszpanki Reme Alvarez Diaz i Tinę Escanę (Almę Perez) zabrzmiały piosenki w językach ojczystych wszystkich gości festiwalowych.

Niezwykle wzruszającym momentem było wręczenie nam przez miłą poetkę Floricę Popa własnoręcznie wykonanych serwetek i przetworów owocowych a także zaśpiewania przez nią polskiej ludowej piosenki z repertuaru Mazowsza.

Perfekcyjne tłumaczenie mowy gospodarzy na język angielski podczas całego festiwalu zawdzięczaliśmy sympatycznej Alinie Baiasu. Podziw i szacunek wzbudził udział głównego organizatora i dyrektora festiwalu poruszającego się na wózku i korzystającego z butli tlenowej Iona M. Dumitru wspieranego przez żonę i córkę.

Dla tych wszystkich wrażeń i osób, atmosfery, dla tych pięknych miejsc warto było ponieść trudy podróży. Kto wie, może będzie kontynuacja znajomości, spotkań gdzieś w świecie.